ĐẶC TRƯNG LỊCH SỬ VÀ VĂN HÓA NAM BỘ THẾ KÝ VII-XVI, NHỮNG YÊU TỐ NỘI SINH VÀ NGOẠI SINH

SỬ HỌC - NHÂN HỌC - NGHIÊN CỨU TÔN GIÁO ĐẶC TRƯNG LỊCH SỬ VÀ VĂN HÓA NAM BỘ THẾ KÝ VII-XVI: NHỮNG YÊU TỐ NỘI SINH VÀ NGOẠI SINH

Nguyễn Mạnh Dũng[1]

Nam Bộ nằm ở vị trí địa lý đầu mối giao thông tự nhiên, là nơi gặp gỡ của những dòng thiên di về tộc người, vẫn hóa-văn minh của Đông Nam Á, Nam Á và Đông Bắc Á. Đây cũng là đia bản tồn sinh của nhiều nền văn hóa, vương quốc từ Phủ Nam, Chân Lạp đến Đại Việt-Việt Nam. Vị trí địa lý và đặc điểm lịch sử Văn hóa đó đã tạo nên cho Nam Bộ nhiều đặc trưng đa dạng, kết hợp đan xen, hồn dung, giao thoa của nhiều yếu tố, nhiều sắc thái phát triển. Trên cơ tầng của văn hóa Đông Nam Á bán đảo, hay rộng ra Đông Nam Á nói chung trong lịch sử, những ảnh hưởng từ bên ngoài như văn hóa Ấn Độ, Trung Hoa, phương Tây đều để lại dấu ấn đậm nét trong nền Văn hóa Nam Bộ. Tuy vậy, dù bị chi phối mạnh từ những yếu tố ngoại sinh, nhưng trên nền tảng văn hóa bản địa-nhân tố nội Sinh vẫn được giữ vững, hay “bản địa hóa” các ảnh hưởng bên ngoài tạo nên những đặc trưng lịch sử-vàn hóa Nam Bộ từ sự cộng hưởng của các nhân tố nội sinh và ngoại Sinh đó.

1. NHỮNG ĐẶC TRƯNG LỊCH SỬ, VĂN HÓA NAM BỘ

Căn cứ vào ghi chép của thư tịch cổ Trung Quốc, cũng như sự hiện diện của các loại hình di Vật khảo cố tìm thấy trong các di chỉ thuộc văn hóa Óc Eo, các nhà nghiên Cứu đã bước đầu xác định được địa bản và không gian cư trú của các cộng đồng dân cư thuộc vương quốc Phù Nam (Funan 1).

Theo dòng lịch sử, từ thế kỷ thứ II đến giữa thế kỷ VI là thời ký cũng cố và phát triển của Phù Nam trong nội địa cũng như mở rộng quan hệ với bên ngoài (2). Giữa thể kỳ VI, một phong trào của anh em Bhavavarman và Citrasena lãnh đạo nổ ra ở vùng lưu vực sông Mekong. Các cuộc chiến tranh cũng diễn ra ở nhiều nơi thuộc lãnh thổ Phù Nam hoặc phụ thuộc Phù Nam (3) Việc kinh đô Đặc Mục thất thủ khiến cho Phù Nam từ giữa thể kỳ VI rơi vào một thời kỳ suy vong và sụp đồ trong thể kỳ VII (4).

 ...............................................

TOÀN VĂN BÀI NGHIÊN CỨU: SỬ HỌC - NHÂN HỌC - NGHIÊN CỨU TÔN GIÁO ĐẶC TRƯNG LỊCH SỬ VÀ VĂN HÓA NAM BỘ THẾ KÝ VII-XVI: NHỮNG YÊU TỐ NỘI SINH VÀ NGOẠI SINH

========